Urednik Zdravko Ranković
Biografski leksikon Valjevskog krajaknjiga III - sveska 12
Objavljeno: Novembar 2007
BLVK - 12
Napisali smo, u leto 1996. godine, na početku prve knjige Biografskog leksikona Valjevskog kraja, da će on, kad u celosti bude objavljen, predstavljati izdašan izvor raznovrsnih podataka i obaveštenja o životu, radu i delima mnogobrojnih ljudi koji su rođeni u Valjevskom kraju, koji su ovde živeli i radili, koji su se osećali Valjevcima ili su, pak, svojim radom bili značajnije vezani za Valjevski kraj i Valjevce.
Od tada su objavljene dve knjige Leksikona od po 408 strana sa 1216 biografija. U tom nizu na prvom mestu je predstavljen Avakum, iguman nekadašnjeg manastira u Ribnici, a na završetku – Nestor Matijević iz Štavica koji je živeo u prvoj polovini 19. veka. Tim dvema knjigama objedinjeno je po pet redovnih svezaka kojima je priključena i po jedna dopunska sa biografijama onih ličnosti koje su bile izostavljene i sa dopunama već objavljenih biografija ili ispravkama uočenih netačnosti. Druga knjiga je završena u julu 2001. godine objavljivanjem njene dopunske sveske.
Rad je u međuvremenu prevashodno bio usredsređen na prikupljanje građe za biografije onih ličnosti koje će biti zastupljene u dve preostale knjige. Takav pristup ovom i te kako složenom i obimnom poslu, koji podrazumeva znatno iskustvo, odgovornost i istrajnost, bio je, pre svega, uslovljen okolnošću da se on obavljao uz oskudnu i sasvim neredovnu materijalnu podršku sa bilo koje strane. Odnosno, oživotvorenje ove zamisli oslanjalo se bezmalo u celosti na prihode od prodaje Leksikona i drugih knjiga ovoga izdavača. Nije u tom pogledu promenjeno stanje ni u vremenu u kome nastaje treća knjiga Biografskog leksikona Valjevskog kraja. Nije, međutim, presahla ni rešenost da se okonča ovaj poduhvat trajne vrednosti.
Nisu u međuvremenu dovedena u pitanje ni načela prema kojima je rađen Leksikon. Valjevskim krajem, dakle, smatramo područja opština Valjevo, Lajkovac, Ljig, Mionica, Osečina i Ub koje čine sadašnji Kolubarski okrug, a Valjevcima, u najširem smislu, zovemo nekadašnje i sadašnje žitelje te teritorije. Sadržinu Leksikona pre svega čine biografije značajnih ličnosti Valjevskog kraja, od onih iz najranijih vremena do našeg doba. Čine je, takođe, i životopisi poznatih ličnosti, ljudi koji su nekim sopstvenim vrednostima, svojim poslovima i dužnostima ostavoli znatnijeg traga o sebi. Zastupljene su, najzad, i mnoge zanimljive ličnosti, o kojima takođe postoji mnoštvo činjenica.
Posebnu kategoriju „junaka” ovih knjiga čine poneki ljudi koji nisu rođeni u Valjevskom kraju niti su ovde živeli, ali su bivali značajnije vezani za ovo područje i ovdašnje stanovništvo. (Pojedini između njih nisu, doduše, upamćeni po dobru.) Otuda u Leksikonu predstavljanje počasnih građana Valjeva i putopisaca ali i istaknutijih pripadnika okupacionih vlasti.
Nastojimo da Biografski leksikon Valjevskog kraja donese o svakoj od zastupljenih ličnosti što više tačnih činjenica koje, i kada nisu praćene ocenama, dovoljno govore o onima na koje se odnose.
Kad god smo u mogućnosti pružamo uz biografske podatke i popis važnijih radova o tim ličnostima a, uz to, biografije upotpunjavamo fotografskim ili slikanim portretima.
Dobrodošlom smatramo svaku primedbu, svaki predlog i sugestiju, a pogotovo svaki doprinos da se već objavljene biografije upotpune, a uočene pogreške isprave.
U Valjevu, 13. jula 2007.
